Początki katechezy biblijnej w warunkach polskich
Słowa kluczowe:
Biblia, katechetyka, katecheza, katechizm, katecheza bibilijna, katecheza kerygmatyczna, katecheza antropologiczna, odnowa katechetyczna w PolsceAbstrakt
W artykule będzie ukazany rozwój katechezy biblijnej w Polsce od okresu potrydenckiego do lat 70. XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu Soboru Watykańskiego II. Zostanie również przebadana ewolucja poglądów katechetyków polskich oraz podjęta próba ustalenia, czy zmiany zachodzące w katechezie europejskiej miały odzwierciedlenie w rozumieniu katechezy biblijnej w Polsce. Historycznym tłem do rozważań dotyczących jakości katechezy biblijnej będą informacje dotyczące jej kerygmatycznej odnowy oraz roli katechizmu w tym dziele. Zostanie także zwrócona uwaga na sposoby akcentowania w katechezie historii zbawienia, tajemnicy paschalnej oraz kerygmatu Starego i Nowego Testamentu. Zwieńczeniem rozważań dotyczących katechezy biblijnej będzie wyeksponowanie elementów biblijnych, liturgicznych i doktrynalnych oraz zaakcentowanie roli Pisma Świętego jako pierwszoplanowego źródła przekazu katechetycznego. W artykule zostanie zastosowana metoda analizy oraz syntezy wybranych źródeł dotyczących rozwoju katechezy biblijnej.
Bibliografia
Adamczyk D. Pismo Święte źródłem katechezy. „Zeszyty Formacji Katechetów” 4:2005 s. 31-44.
Alphonse F. Katecheza a Eucharystia. „Katecheta” 4:1960 s. 28-32.
Alphonse F. Znaczenie ekonomii sakramentalnej w dziejach zbawienia. „Katecheta” 3:1959 s. 89-91.
Bagrowicz J. Gdy zmówimy o historii zbawienia. „Katecheta” 13:1969 s. 260-262.
Bagrowicz J. Problemy katechezy historii zbawienia. „Katecheta” 13:1969 s. 152-155.
Belledonne J. Odnowa katechizmu we Francji. Tłum. A. Witkowiak. „Katecheta” 12:1968 s. 200-208.
Bibliografia „Katechety” 1967-1976. Opr. A. Hartliński i B. Walczak, „Katecheta” 20:1976 s. 3-64.
Blachnicki F. Nowe próby ujęcia katechezy inicjacyjnej. „Katecheta” 12:1968 s. 10-16.
Caster M. van. Katecheza według ducha Soboru Watykańskiego. Tłum. F. Dziasek. „Katecheta” 10:1966 s. 193-200, 241-244.
Charytański J. Biblia w katechezie. W: Biblia w duszpasterstwie IV. W: Encyklopedia Katolicka. T. II. Lublin 1976 kol. 425-428.
Charytański J. Chrystus w przepowiadaniu katechetycznym. W: Podręcznik metodyczny do katechizmu religii katolickiej. Cz. II. Red. J. Charytański, W. Kubik. Warszawa 1982 s. 7-13.
Charytański J. Geneza współczesnego ruchu katechetycznego. „Katecheta” 6: 1961 s. 3-11.
Charytański J. Pedagogika współczesnej katechezy. „Katecheta” 8:1964 s. 145-151.
Charytański J. Problemy katechezy biblijnej. W: Podręcznik metodyczny do katechizmu religii katolickiej. Cz. I. Red. J. Charytański, W. Kubik. Warszawa 1982 s. 7-23.
Charytański J. Rola i miejsce Pisma Świętego w katechezie po Soborze Watykańskim II. W: Chrystus wzywa i uczy. Red. L. Kuc. Warszawa 1971 s. 97-120.
Charytański J. Założenia teologiczne i dydaktyczne nowego katechizmu. „Katecheta” 12:1968 s. 151-158, 193-200, 253-257.
Deharbe J. Grosser katholischer Katechismus mit einem Abrisse der Religionsgeschichte. Regensburg 1860.
Deharbe J. Katholischer Katechismus oder Lehrbegriff nebst einem kurzen Abriss der Religiongeschichte von Anbeginn der Welt bis unsere Zeit. Für die Jugend sowohl als für Erwachsene. Regensburg 1847.
Elchinger L. A. Pismo św. w katechizacji, jego rola, użyteczność, miejsce. Oprac. A. Gościmska. „Katecheta” 6:1962 s. 342-350.
Finke M. Nowe ujęcie podręczników metodycznych do nauki religii. „Katecheta” 1:1957 s. 135-142.
Finke M. Odnowa katechetyczna (Zarys katechetyki kerygmatycznej). W: Pod tchnieniem Ducha Świętego, Współczesna myśl teologiczna. Red. M. Finke. Poznań-Warszawa-Lublin 1964 s. 559-590.
Gannaz L. Pedagogia znaków. Tłum. Br. Stanisław. „Katecheta” 7:1963 s. 175-178.
Guzowski J. Teoria katechezy biblijnej w polskich czasopismach katechetycznych w latach 1946-1974. Praca magisterska napisana pod kierunkiem ks. J. Charytańskiego SJ na ATK, Warszawa 1976 (mps).
Hofinger J. Jak posługiwać się Biblią w nauce religii. Tłum. Redakcji. „Katecheta” 6:1962 s. 39-48.
Jabłońska B. O języku katechetycznym. „Katecheta” 1:1957 s. 34-44.
Jan Paweł II. Posynodalna adhortacja apostolska Jana Pawła II o katechizacji w naszych czasach Catechesi tradendae. 16 października 1979. W: Adhortacje Ojca Świętego Jana Pawła II. Kraków 1996 t. 1 s. 1-64.
Kacprzak Z. Deharbe Joseph SJ. W: Encyklopedia Katolicka. T. III. Lublin 1979 kol. 1095-1096.
Klich A. E. Pismo Święte w polskiej katechezie posoborowej. Studium egzegetyczno-katechetyczne. Kraków 2005.
Kongregacja ds. Duchowieństwa. Ogólna Instrukcja Katechetyczna Directorium Catechisticum Generale. 11 kwietnia 1971. W: Katecheza po Soborze Watykańskim II w świetle dokumentów Kościoła. T. 2. Red. W. Kubik. Warszawa 1985 s. 91-192.
Kotlarski A. Rozwój wikary i kształtowanie postawy moralnej w katechezie. „Katecheta” 8:1964 s. 62-64.
Kotlarski A. Zasady katechezy o sakramentach. „Katecheta” 7:1963 s. 217-226.
Ks. Jan Charytański i ks. Franciszek Blachnicki. Od historii ku przyszłości. „Studia Katechetyczne” 18:2022 s. 9-278.
Kubik W. Zadania i treść religijnego wychowania małego dziecka. W: Jezus Chrystus z nami, Podręcznik dla katechizacji dzieci najmłodszych. T. I. Red. W. Kubik. Warszawa 1983 s. 8-46.
Kurzydło D. Kerygmatyczny i antropologiczny wymiar katechezy. Próba redefinicji katechezy. „Studia Katechetyczne” 8:2012 s. 82-100.
Kusz G. Kierunki katechezy biblijnej. „Ateneum Kapłańskie” 70:1978 s. 85-96.
Kusz G. Koncepcja katechezy biblijnej według Bruno Drehera. „Studia Katechetyczne” T. III: Z zagadnień katechezy biblijnej w katechetyce. Red. J. Charytański. Warszawa 1984 s. 5-7, 233-359.
Kusz G. Wykorzystanie zasad współczesnej hermeneutyki biblijnej w katechezie. „Ateneum Kapłańskie” 71:1979 s. 292-300.
Loska T. Odnowa egzegetyczno-hermeneutyczna katolickiej katechezy biblijnej w Niemczech Zachodnich w latach 1963-1970. W: Studia Katechetyczne. T. III: Z zagadnień katechezy biblijnej w katechetyce. Red. J. Charytański. Warszawa 1984 s. 3-5, 11-231.
Loska T. Rola Pisma świętego w katechezie dla dzieci. W: Jezus Chrystus z nami. Podręcznik dla katechizacji dzieci najmłodszych. T. II. Red. W. Kubik. Warszawa 1984 s. 14-77.
Luke C. Historia zbawienia. Tłum. J. Cybichowska. „Katecheta” 10:1966 s. 245-248.
Majewski M. Antropologiczna koncepcja katechezy. Lublin 1974.
Majewski M. Fundamentalne problemy katechetyki. Lublin 1981.
Majewski M. Katecheza antropologiczna na tle współczesnych tendencji katechetycznych. Lublin 1977.
Majewski M. Propozycja katechezy integralnej. Łódź 1978.
Majka M. Metodologia nauk teologicznych. Wrocław 1981.
Misiaszek K. Ks. Franciszek Blachnicki twórcą nowego ujęcia katechetyki i katechezy. „Ateneum Kapłańskie” 170:2018 z. 2 (654) s. 246-262.
Murawski R. Etapy rozwoju katechezy. „Ateneum Kapłańskie” 70:1978 s. 49-70.
Murawski R. Katecheza. W: Katolicyzm A-Z. Red. Z. Pawlak. Poznań 1982 s. 199-200.
Nadolski B. Katecheta wobec liturgii Słowa. „Katecheta” 13:1969 s. 18-20.
Nadolski B. Katecheza a liturgia Mszy św. „Katecheta” 12:1968 s. 71-73.
Nadolski B. Słowo Boże w liturgii. „Katecheta” 14:1970 s. 193-195.
Od Redakcji. „Katecheta” 1:1957 s. 5-6.
Pagiewski H. Wychowanie biblijne w ramach katechizmu. „Katecheta” 9:1965 s. 62-67.
Pagiewski H. Kierunki rozwoju współczesnej katechezy. „Katecheta” 14:1970 s. 145-149.
Pieter J. Praca naukowa. Katowice 1957.
Pieter J. Zarys metodologii pracy naukowej. Warszawa 1957.
Pius XII. Litterae Encyclicae Divino afflante Spiritu, 30 Septembris 1943, AAS 33:1943 s. 297-326. W: Enchiridion Biblicum. Documenta ecclesiatica Sacram Scripturam spectantia.
Neapoli-Romae 1961 s. 205-232, nr 538-569; tekst polski, tłum. E. Dąbrowski. W: E. Dąbrowski. Nowy Testament na tle epoki, Geografia-historia-kultura. Wyd. 2. Poznań-Warszawa-Lublin 1965 s. 559-575.
Program nauki religii rzymskokatolickiej w szkole podstawowej (kl. I-VII) zatwierdzony przez Ministerstwo Oświaty pismem z dnia 22 maja 1958 roku. (Poznań-Warszawa-Lublin) 1958.
Ramowy program katechizacji w zakresie szkoły podstawowej (I-VIII). (Kuria Metropolitalna Warszawska) 1971.
Ramowy program katechizacji w zakresie szkoły średniej (I-IV). (Kuria Metropolitalna Warszawska) 1971.
Ratzinger J. W drodze do Jezusa Chrystusa. Tłum. J. Merecki. Kraków 2004 s. 166.
Rybicki S. Katechizacja a liturgia. „Katecheta” 9:1965 s. 155-158.
Sironval A. Liturgia w katechezie. Tłum. Redakcji. „Katecheta” 6:1962 s. 83-89.
Sługa Boży Ks. Franciszek Blachnicki cz. I. „Ateneum Kapłańskie” 170:2018 z. 1 (253) s. 6-86.
Sługa Boży Ks. Franciszek Blachnicki cz. II. „Ateneum Kapłańskie” 170:2018 z. 2 (253) s. 214-289.
Sobór Watykański II. Konstytucje. Dekrety. Deklaracje. Tekst polski. Nowe tłumaczenie. Poznań 2012. Przedruk z tekstu polskiego z II wydania [2002].
Szczegółowy program katechizacji w zakresie szkoły podstawowej Klasy I-VIII (układ II). Warszawa 1971.
Szczegółowy program katechizacji w zakresie szkoły średniej (I-IV). Poznań 1971 (mps).
Szpet J. Ksiądz Marian Finke – założyciel i pierwszy redaktor „Katechety”. W: Między tradycją a współczesnością. I Krajowy Kongres Katechetyczny. Red. A. Białoniak, J. Szpet. Poznań 2008 s. 21-32.
Szpet J. Ważniejsze akcenty w polskiej katechezie XX wieku. Artykuł archiwalny. https://www.katecheta.pl/Archiwum/2000/Katecheta-2-2000/VERBA-DOCENT/Wazniejszeakcenty-w-polskiej-katechezie-XX-wieku [dostęp 11.05.2024].
Tilmann K. Odnowa katechetyczna a praktyka nauczania religii. Tłum. J. Sulowski. „Collectanea Theologica” 40:1970 fasc. III s. 5-18.
Wistuba H. O czym powinna być nauka religii. „Katecheta” 13: 1969 s. 263-268.
Wistuba H. O większą skuteczność nauczania wiary świętej. „Katecheta” 15:1971 s. 219-221.
Wistuba H. Życie wiarą. „Katecheta” 12:1968 s. 163-169.
Witkowiak A. Wychowanie chrześcijanina. „Katecheta” 12:1968 s. 257-261.
Wołkiewicz A. Główne idee polskich programów katechetycznych. Kraków 2018.
Wydawca. Wprowadzenie. W: Bibliografia „Katechety” 1957-1976. „Katecheta” 20:1976 s. 1-2.
Ziółkowski Z. Stary Testament w katechezie. „Katecheta” 14:1970 s. 241-249.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Zeszyty Formacji Katechetów
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
