Przebaczenie, pokuta i pojednanie

Abstrakt

Przedmiotem refleksji jest wychowanie do przebaczenia, pokuty i pojednania. Podsumowując prowadzoną dotychczas refleksję, warto spróbować dać odpowiedź na pytania o relację między przebaczeniem, pokutą i pojednaniem. Przebaczenie nie może być utożsamiane z pojednaniem, ponieważ bywa niekiedy udzielane osobie niewyrażającej skruchy i nadal stanowiącej zagrożenie zarówno dla ofiary, jak i dla innych osób. Brak pojednania może być także wykorzystany jako środek do wywołania skruchy u sprawcy, czyli de facto jako środek stanowiący wyraz przebaczenia zorientowanego na dobro sprawcy. Równocześnie, przebaczenie i pojednanie są ze sobą ściśle powiązane. Ich relacja może zostać porównana do związku między przebaczeniem i skruchą, uznaną za cel przebaczenia. Podobnie pojednanie może być rozumiane jako cel przebaczenia i powinno do niego zmierzać. Nie zawsze jednak ten cel zostaje osiągnięty, potrzebna jest odpowiednia formacja. Przebaczenie zależy bowiem od ofiary, natomiast pojednanie wymaga tego, by obie strony pragnęły zbudowania relacji, oraz pokuty, która ma za zadanie wychować i nauczyć odpowiedzialności na przyszłość. Pojednanie potrzebuje wzajemnej dojrzałości. Wracając do przypowieści o synu marnotrawnym, można stwierdzić, że stanowi ona dobry przykład tej zależności. Odejście syna z domu nie zadecydowało o zniszczeniu relacji między ojcem i synem, ale dało początek uświadomienia sobie przez syna ważności tej relacji. Owa relacja zanikała u syna już dużo wcześniej. Odejście z domu było jedynie wyrazem tego, że dom rodzicielski w danym momencie życia nie był przez syna ceniony. Do pojednania potrzebna była jednak dojrzałość syna – to on musiał tego chcieć, musiał dostrzec wartość przebywania w domu ojca, mało tego zaistniał również wymiar pokuty, kiedy to syn, jedząc stronki, czynił to wiedząc, że w domu ojca słudzy jedzą lepiej od niego. Abolicja syna wcześniej nie miała sensu, ponieważ odszedłby ponownie. Historia ta kończy się szczęśliwie. Syn poprzez pokutę dojrzał i doszło do pojednania i przebaczenia. Zadbajmy o to, aby i w naszym codziennym życiu pojawiało się pragnienie życia ubogaconego przebaczeniem, pokutą i pojednaniem.