The teaching of religion in schools in the Diocese of Sandomierz in the interwar period as an inspiration for catechesis in the contemporary educational system
Keywords:
catechesis, inspirationAbstract
The condition of education in Poland in the early interwar period was extremely poor. The worst situation was in the former Russian partition, which was the territory of the Diocese of Sandomierz. There was no compulsory education there. It was essential to introduce teaching at the primary level. The terms and conditions for the implementation of compulsory education were outlined in the decree "On compulsory education" of February 7, 1919, issued by the Head of State, Józef Piłsudski. It proposed the introduction of a 7-year compulsory schooling for all children aged 7 - 14. The preachingand teaching of the truths of faith was performed not only during the Mass when the children were preparing for the First Holy Communion and Confirmation. Children and young people learned about the truths of faith during religion classes. In the interwar period, the catechesis was taught at school. The curricula for the years 1919-1921 clearly show that the Church at that time devoted the greatest attention to the issues of dogma and ethics. The biblical history, the history of the Church and liturgicswere considered auxiliary disciplines. Religious education was performed according to the plan set by the Ministry of Religious Affairs and Public Education in consultation with the competent church authorities. Also, religious textbooks had to be approved by these institutions. The task of teaching religion rested on pastors of children and youth.
References
Adamczyk M., Prasa religijna Kielecczyzny w dwudziestoleciu międzywojennym, Kielce 1994.
ADS, Akta Parafii Radoszyce, Odpis protokołu wizyty duszpasterskiej biskupa Pawła Kubickiego w parafii Radoszyce z dn. 24 czerwca 1933 r.
ADS, AWNR, Sprawozdanie wizytacji nauki religii rzymsko-katolickiej w szkołach powszechnych i w szkołach średnich, w których naukę prowadzi ksiądz.
ADS, AWNR; Regulamin dla diec. księży wizytatorów nauki religii katolickiej.
ADS, Pismo wizytatora ks. W. Gaca do Kurii Diecezjalnej w Sandomierzu z dn. 5 sierpnia 1938 r. w sprawie podręczników nauki religii w szkołach powszechnych.
ADS, Program nauki religii rzymsko-katolickiej siedmioklasowej szkole powszechnej, Warszawa 1920.
ADS, Program nauki religii rzymsko-katolickiej w publicznych szkołach powszechnych trzeciego stopnia.
ADS, PSZNR, Program szkoły powszechnej jednoklasowej czterooddziałowej, Religia rzymsko-katolicka, Warszawa 1919.
ADS, PSZNR, Podręczniki do nauki religii rzymsko-katolickiej wskazane przez delegatów
JE Księzy Biskupów na zjeździe odbytym dn. 21 i 22 sierpnia 1919 roku w Warszawie jako polecone i dozwolone.
ADS, PSZNR, Pismo Kurii Diecezjalnej w Sandomierzu do ks. B. Ekierta i Ks. W. Gaca, Diecezjalnych Wizytatorów Szkół z dn. 30 lipca 1938 roku w sprawie podręczników nauki religii w szkołach powszechnych.
ADS, PSZNR, Protokół IV Posiedzenia Komisji Szkolnej Episkopatu Polskiego z dn. 22 sierpnia 1919 r.
ADS, PSZNR, Projekt Praktyk religijnych dla młodzieży szkolnej opracowany przez koło Księży Prefektów Archidiecezji Warszawskiej.
APK, sygn. 21/1112, Inspektorat Szkolny w Końskich, Okólnik nr 1 Inspektora Szkolnego Obwodowego w Końskich z dn. 14 stycznia 1936 roku w sprawie programów do religii.
Bartel K., O nauczaniu religii katolickiej w szkołach, KDS 20 (1927) nr 2.
Berkanówna K., W sprawie lektury religijnej dla dzieci i młodzieży, „Miesięcznik Katechetyczny i Wychowawczy”, 1926, nr 6.
Bok J., Przedszkole Akcji katolickiej, KDS 1930, nr 11.
Bugajska-Więcławska J., Idea szkoły wyznaniowej w Polsce międzywojennej jako wyraz nauki społecznej Watykanu, „Res Historica” 12 (2000).
Cichosz. W., Czytelność aksjologiczna nauczyciela-wychowawcy, w: Studia Gdańskie. T. XVIII-XIX, Gdańsk-Oliwa 2005-2006.
Dekret z dnia 7 lutego 1919 roku o obowiązku szkolnym, Dz. U. Min. WRiOP Nr 2, poz. 2, 1919 r.
Gasparri P., Katechizm Katolicki dla osób dorosłych, które pragną zdobyć pełniejszą znajomość nauki katolickiej, Warszawa 1999.
Grochowski L, Wychowanie religijne katolickie w szkołach II Rzeczypospolitej lat dwudziestych.
Treści i funkcje, w: Katolicka a liberalna myśl wychowawcza w Polsce w okresie międzywojennym. Zagadnienia wybrane, Lublin 2000.
Grzywna J., Szkolnictwo powszechne i oświata pozaszkolna w województwie kieleckim w latach 1918-1939, Kielce 1984.
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska do biskupów, kapłanów i wiernych całego Kościoła katolickiego o katechizacji w naszych czasach, Watykan 1979.
Jamiołkowski J., W sprawie programu nauki religii, „Miesięcznik Katechetyczny i Wychowawczy”, 1927, nr 9.
Jasiński W., W sprawie organizacji młodzieży szkolnej o charakterze religijnym, KDS 1933, nr 1.
Jasiński W., W sprawie praktyk religijnych młodzieży szkolnej, KDS 1933, nr 1.
Katechizacja w szkołach i poza szkołą, KDS 1920, nr 1.
Konkordat zawarty pomiędzy Stolica Apostolską a Rzeczypospolitą Polską, „Dziennik Ustaw RP” 72 (1925).
Konstytucja 17 marca 1921 r., Warszawa 1921.
Krześniak-Firlej D., Księża prefekci diecezji kieleckiej 1918-1939, Kielce 2001.
Kumor B., Historia Kościoła, t. VIII, Lublin 2004.
Lorek J., Misje kanoniczne dla nauczycieli religii, KDS 1937, nr 7-8.
Lorek J., Nabożeństwo na rozpoczęcie roku szkolnego, KDS 1938, nr 7-8.
Lorek J., Podręczniki do nauki religii rzymsko-katolickiej w diecezji sandomierskiej, KDS 1938, nr 7-8.
Łabendowicz S., Katecheza dzieci i młodzieży w systemie edukacji szkolnej, „Zeszyty Formacji Katechetów” R. 5 (2005) nr 4 (20).
Łuczak H., Katechizacja młodzieży w Polsce, Kraków 1988.
Łysiak-Kosowska L., Życie religijne w dekanacie Miechocin w latach 1918-1939, Gorzyce 2012.
Mysłek W., Kościół katolicki w Polsce w latach 1918-1939, Warszawa 1966.
Nauczanie w szkołach, KDS 1922, nr 1.
Nauka religii w szkołach powszechnych, KDS 1927, nr 4.
O nauczaniu religii katolickiej w szkołach, KDS 1927, nr 2.
Pius XI, Encyklika Divini illius Magistri. O chrześcijańskim wychowaniu młodzieży, Warszawa 1999.
Religia w szkołach, KDS 1921, nr 4.
Rozkład Godzin (Religii) w szkołach powszechnych, Warszawa 1920.
Rozp. MWRiOP z d. 9 grudnia 1926 r. o nauce szkolnej religii katolickiej, (Dz. U. RP. nr 1 poz. 9 z roku 1927).
Ruta Z., Szkolnictwo powszechne w okręgu szkolnym krakowskim w latach 1918-1939, Wrocław 1980.
Sobkowiakówna J., Przepisy prawne o nauczaniu religii, „Ruch Katolicki”, R. VII, nr 1, 1937.
Stanaszek B., Duchowieństwo diecezji sandomierskiej w latach 1918-1939, Lublin 1999.
Szafrański T., Prefekt w: ABC Chrześcijanina. Mały Słownik, red. S. Zalewski, Warszawa 1999.
Wacławski J., Egzorta – Kazanie w 133. rocznicę Konstytucji 3 Maja, „Miesięcznik Katechetyczny i Wychowawczy”, 1927, nr 5.
Wiącek J., Nowe programy nauki religii w szkole powszechnej, KDS 1936, nr 5.
Wizytacja nauki religii w szkołach, KDS 1927, nr 7-8.
W sprawie ilości godzin nauki religii w poszczególnych rodzajach szkół, KDS, 1928, nr 12.
W sprawie misji kanonicznej dla nauczycielstwa świeckiego, KDS 1918, nr 1.
Woroniecki J., Zdolność wychowawcza szkoły publicznej i jej granice, „Miesięcznik Katechetyczny i Wychowawczy” 5-7 (1924).
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2014 KATECHISTS' PERIODICAL
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
